���Ҵ�ý

Mae Canolfan Arloesi Technolegau Cynorthwyol Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant (ATiC) a’i phartner,  , wedi cwblhau eu prosiect cydweithredol 18 mis yn llwyddiannus gyda chwmni gwyddorau bywyd o Gymru, .

Mae’r prosiect wedi cefnogi CanSense i ddatblygu ei brawf gwaed arloesol CanSense-CRC - prawf cyflym, cost-effeithiol y gellir ei gynyddu ar gyfer canfod canser y coluddyn yn gynnar. Trwy eu harbenigedd cyfunol, mae partneriaid y prosiect wedi cyfrannu at gamau hanfodol ymchwil a datblygu, defnyddioldeb dyfeisiau, a pharodrwydd clinigol y prawf, sy’n anelu at helpu i drawsnewid llwybr diagnostig canser y coluddyn yn y DU.

Meddai Dr Fatma Layas, Cymrawd Arloesi ATiC: “Cymhwysodd ATiC ei arbenigedd arbenigol mewn dylunio a gwerthuso defnyddioldeb sy’n canolbwyntio ar bobl i gefnogi CanSense i fireinio’r prawf ar gyfer defnydd yn y byd go iawn.”

 Trwy ymgysylltu â Meddygon Teulu a Gwaedwyr, archwiliodd tîm ATiC eu barn ar weithrediad y prawf, manteision canfyddedig, ac unrhyw bryderon ynghylch integreiddio llif gwaith a fformatau canlyniadau. Helpodd y canfyddiadau a gasglwyd i lunio dull defnyddiwr o gyflwyno’r prawf i leoliadau gofal sylfaenol y GIG.

Yn ogystal, gwerthusodd ATiC sut mae technegwyr labordy yn rhyngweithio â meddalwedd CanSense ac yn llywio’r gweithle ffisegol, gan ddarparu adborth ar ddefnyddioldeb a phrofiadau defnyddwyr (UX) lapiwr meddalwedd CanSense. Helpodd hyn i nodi cyfleoedd i wella dyluniad y system er mwyn sicrhau gwell effeithlonrwydd a’i gwneud hi’n haws ei defnyddio mewn labordai diagnostig.

Ychwanegodd Dr Layas: “Cefnogwyd yr ymchwil gan ein hoffer ymchwil uwch megis Labordy Arsylwi Ymddygiadol Noldus ac Observer XT, systemau FaceReader, olrhain llygaid Tobii Pro, a monitro ffisiolegol gan ddefnyddio system fNIRS Artinis OctoMon”

 “Rydyn ni’n falch o fod wedi chwarae rhan yn y prosiect trawsnewidiol hwn. Trwy gyfuno arbenigedd clinigol, technolegol a dylunio, mae’r cydweithrediad hwn yn enghraifft o sut y gall partneriaethau gefnogi arloesedd iechyd Cymru i ffynnu.”

Cefnogodd Sefydliad TriTech y prosiect trwy ddarparu asesiad risg a chanllawiau cydymffurfio rheoleiddio, gan sicrhau aliniad â safonau ISO13485 QMS. Roedd y  cymorth hwn yn allweddol wrth hyrwyddo’r prawf tuag at ei fabwysiadu gan y GIG.

Meddai’r Athro Chris Hopkins, Gwyddonydd Clinigol Ymgynghorol, Pennaeth Arloesi yn y Sefydliad TriTech, Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda, a Chyfarwyddwr Clinigol ATiC:

“Mae’r prawf CanSense-CRC yn gam ymlaen sylweddol ym maes diagnosteg canser y coluddyn. Trwy wahaniaethu rhwng cleifion risg uchel a chleifion risg isel, gallwn ni flaenoriaethu’r rhai y mae angen gofal brys arnyn nhw, gan leihau’r galw am golonosgopi ymledol o bosibl. Mae hyn nid yn unig yn lleddfu’r baich ariannol ar y GIG ond hefyd yn gwella canlyniadau cleifion trwy ganfod yn gynnar.

Ychwanegodd yr Athro Hopkins: “Mae ein cydweithrediad â CanSense yn enghraifft o bŵer partneriaethau rhwng byrddau iechyd, y byd academaidd a’r diwydiant wrth yrru arloesedd a darparu datrysiadau gofal iechyd gwell.”

Meddai Dr Adam Bryant, Prif Swyddog Gweithredol CanSense: “Mae canfod canser yn gynnar yn achub bywydau, ac yn CanSense, rydyn ni’n falch o arwain y ffordd gyda phrawf gwaed cyflym, fforddiadwy ar gyfer diagnosis cynnar o ganser y coluddyn. Mae gweithio gydag ATiC a Tritech ar y prosiect arloesol hwn yn gam hanfodol tuag at sicrhau bod ein prawf ar gael ar draws y GIG.

“Gyda’n gilydd, rydyn ni’n gwella canlyniadau, yn lleihau amseroedd aros, ac yn helpu i sicrhau bod rhagor o bobl yn cael y gofal y mae ei angen arnyn nhw - pan fydd ei angen arnyn nhw fwyaf.”

Mae’r prawf CanSense-CRC, sy’n defnyddio modelu seiliedig ar ddeallusrwydd artiffisial (AI) i ddehongli signalau sbectrol o fiofarcwyr sy’n seiliedig ar waed, wedi dangos potensial mewn treialon clinigol i leihau’r angen am golonosgopi ymledol hyd at 65%. Gallai hyn gynrychioli arbediad cost blynyddol o £250 miliwn i’r GIG a chyfrannu at ofal canser mwy effeithlon, sy’n canolbwyntio ar y claf.

Mae’r garreg filltir hon ar ddiwedd y prosiect yn gam pwysig ymlaen i CanSense yn ei genhadaeth i ddarparu diagnosteg gynnar canser y coluddyn, hygyrch ar raddfa. Mae hefyd yn tynnu sylw at rôl partneriaethau ymchwil ac arloesi wrth lunio dyfodol darparu gofal iechyd yng Nghymru a thu hwnt.

Cefnogwyd y prosiect hwn gyda chyllid gan Innovate UK, asiantaeth arloesi genedlaethol y DU, sy’n cefnogi arloesedd dan arweiniad busnes ym mhob sector, technoleg a phob un o ranbarthau’r DU.

Capsiwn y llun: Yn labordy CanSense, mae Dr Layas a Mr Stokes yn defnyddio offer monitro amser real uwch - gan gynnwys Labordy Arsylwi Cludadwy Noldus, Systemau Olrhain Llygaid Tobii, a system monitro gweithgaredd blaen yr ymennydd (fNIRS) - yn ystod astudiaeth arsylwadol.

Gwybodaeth Bellach

Rebecca Davies

Swyddog Gweithredol Cysylltiadau â’r Wasg a’r Cyfryngau     
Cyfathrebu Corfforaethol a Chysylltiadau Cyhoeddus     
E-bost: rebecca.davies@pcydds.ac.uk     
���ô��:&�Բ�����;07384&�Բ�����;467071