Sioe Haf: MA Deialogau Cyfoes

GOLEUO
Mae Illumine/Goleuo yn arddangosfa amlddisgyblaethol o weithiau gan artistiaid a dylunwyr sy’n cwblhau MA Deialogau Cyfoes ar y rhaglen ran-amser.
Fel yr awgryma’r enw, mae Illumine/Goleuo yn bwrw goleuni ar syniadau ac endidau sydd fel arall yn anweledig, ac wrth wneud hynny, mae’n ceisio goleuo’n ysbrydol neu’n ddeallusol wrth ddod i gysylltiad ag e.
Mae’r gwaith a gyflwynir yn yr arddangosfa yn cynrychioli meysydd arbenigol MA Celfyddyd Gain, MA Crefftau Dylunio, MA Ffotograffiaeth, MA Darlunio, MA Dylunio Graffig, MA Gwydr, MA Patrwm Arwyneb, MA Dylunio Cynnyrch, MA Tecstilau ac MA Delwedd Symudol.
Ein Gwaith
MA Celfyddyd Gain
Framed by Imperium
Beth yw ein marc yn y byd hwn? Mae ein hunaniaeth yn llawer mwy cymhleth na’r olion llaw hynafol a adawyd mewn ogofâu tywyll. I hanes, gofynnwn: pwy ydyn ni? Sut mae ein diwylliant wedi ei lunio gan le a phrofiad? Mae éٴdzܰԱԳ y ffrâm aur – a fu unwaith yn symbol o fri a statws - yn ein denu ni i mewn. Ond mae’r gwirionedd y mae’n ei amgylchynu wedi’i wneud o ddarnau o fywyd domestig: teganau wedi’u torri, gemwaith wedi’u taflu, gor-ollyngiad llafur anweledig. Mae’r ‘fframiau malurion’ hyn yn trawsnewid y domestig yn systemau anferthol, cyfwynebol—rhianta, harddwch, gwleidyddiaeth—sy’n treulio wrth addo cyflawniad. Sut rydyn ni’n cael ein llunio gan y diwylliannau a’r naratifau rydyn ni’n eu hamsugno?
Mae Framed by Imperium yn cynnwys paentio, gludwaith, cerfluniau a gosodiadau i ddatgelu sut mae pŵer yn cael ei godio mewn pethau pob dydd. Mae diwylliant poblogaidd a delweddau’r cyfryngau torfol yn rhedeg trwy’r gludweithiau fel tentaclau - hudolus, cain, ond sy’n ein rhwydo, yn y pen draw - gan adleisio perygl tawel y slefrod môr.

MA Darluniau
Life with Leyla
Mae Life with Leyla yn brosiect llyfrau plant sy’n anelu at ysbrydoli a helpu i gyfleu emosiynau cymhleth a gobaith i blant. Mae’r gwaith wedi’i ysbrydoli gan fy ffydd ac rwy wedi pori dros bob darlun yn weithred o addoli a darganfod. Rydw i wedi fy ysbrydoli gan nifer o ddarlunwyr a damcaniaethwyr, megis Makoto Fujimura, C.S. Lewis, J H. Schwarcz a M. Bang, ac mae fy ymarfer yn archwilio gwreiddiau creadigrwydd mewn dynoliaeth trwy’r lens Gristnogol, wrth ddarganfod beth mae’n ei olygu i addoli trwy gelf.

MA Darluniau
Mae gwaith darluniadol Chris Harrendence yn bwrw trem braidd yn abswrd, gan ganolbwyntio ar blentyndod, perthyn a’r dwli o geisio deall ei le yn y byd. Gan archwilio ffiniau darlunio, trwy wthio y tu hwnt i’r dulliau traddodiadol o greu delweddau, mae Chris yn dod â’i naratif i lefel tri dimensiwn. Trwy ddefnyddio gwisgoedd, gwneud masgiau a phropiau, mae ei ddarluniau yn dod yn berfformiadol yn ogystal â rhyngweithiol. Mae’n parhau â’r ymgais i adeiladu byd lle mae ffiniau’r real a’r afreal yn niwlog ac yn cyd-fyw ar y dudalen a’r ffisegol.

MA Tecstilau
Wedi’i wreiddio mewn cysylltiad dwfn â natur, mae fy ymarfer yn pontio’r mannau awyr agored a mewnol trwy eco-argraffu, lliwio naturiol, a dylunio golau. Rydw i wedi fy ysbrydoli gan India Flint a Kim McCormack, ac rwy’n trin eco-argraffu yn ffordd o ddal eiliadau byrlymus - trosglwyddo gweadau a phigmentau dail a phetalau ar ffabrig. Gan ddilyn trywydd syniadau Glenn Adamson ar grefft a materoldeb, rwy’n gweld y tecstilau hyn yn gofnodion cyffyrddol o amser a lle. Mae golau, dan ddylanwad dylunwyr megis Tom Raffield a Moooi, yn chwarae rôl drawsnewidiol – gan actifadu arwynebau a llunio profiadau ymdrochol, atmosfferig. Mae fy mhroses wedi’i seilio ar Feddwl Trwy Wneud, lle mae arbrofi ymarferol gyda deunyddiau naturiol yn arwain pob cam, o chwilota i greu. Trwy integreiddio arwynebau eco-argraffedig i oleuadau a dylunio mewnol, rwy’n anelu at greu darnau sy’n dod â phresenoldeb natur dan do - gan ennyn llonyddwch, cof a chysylltiad.

MA Celfyddyd Gain
ARTFAR
Mae’r acronym ARTFAR yn deillio o daith bersonol o ffydd a rheswm, ac yn llwybr ymholiad artistig sy’n archwilio Ymateb Celfyddyd i Ffydd a Rheswm (“Art’s Response To Faith And Reason”) sy’n byw yn y rhyngweithio rhwng diwinyddiaeth a’r celfyddydau. Nod ARTFAR yw bod yn eang wrth archwilio cwmpas, dyfnder a pherthnasedd posibiliadau diwinyddol mewn celf gyfoes, gan arbrofi ffyrdd newydd o ail-gyflwyno’r chwilio am wirionedd ac ystyr sydd o arwyddocâd hanfodol i’r profiad dynol.
Mae themâu Beiblaidd y Creu, y Cwymp, a’r Prynedigaeth yn creu cyfatebiaeth driphlyg yn yr arfer, sy’n cymryd “yr hyn a ddefnyddiwyd ac a daflwyd” yn drosiad cyffredinol ar gyfer ailfeddwl naratifau hanesyddol a chyfoes am amodau cymdeithasol ac ysbrydol ein dynoliaeth gyffredin, wrth ddefnyddio deunyddiau wedi’u taflu sy’n dwyn strwythurau cymdeithasol, economaidd a gwleidyddol. Yn yr arddangosfa hon, mae Gerald yn defnyddio’r cysyniad o ‘Kenosis’ - y gair Groeg am ymwacáu – yn iaith gyffredinol sy’n mynd y tu hwnt i ffiniau penodol i gyfrwng a safle i siarad â’r “gofodau, lleoedd a phethau ‘gwag’ a ddefnyddir a’u taflu mewn ffyrdd sy’n cyfeirio at naratifau Beiblaidd am greadigaeth, y Cwymp, a’r prynedigaeth, gan greu cyd-destun ar gyfer cydweithrediad rhyngddisgyblaethol, celf gyfranogol, a deialogau cyfoes.

MA Tecstilau
In Praise of Shadows
‘On the far side of the screen at the edge of the little circle of light, the darkness seemed to fall from the ceiling, lofty, intense, monolithic, the fragile light of the candle unable to pierce its thickness, turned back as from a dark wall.’ Tanizaki.
Dan ddylanwad y llyfr In Praise of Shadows gan Tanizaki, mae’r gwaith hwn yn archwilio themâu chiaroscuro, geometreg a bodolaeth gan ddefnyddio clytwaith ac ailadrodd. Mae wedi’i ysbrydoli gan effeithiau golau ar ddeunyddiau, y trosiannau rhwng tymhorau, a’r patrymau naturiol sy’n ein hamgylchynu. Pwrpas y clytwaith du oedd mesur bodolaeth rhwng Cyhydnos yr Hydref a Heuldro’r Gaeaf, i ddelweddu a thrawsnewid amser yn wrthrych cyffyrddol a diriaethol. Mae’r clytwaith ysgafn yn ymateb i arwyddion calonogol y gwanwyn a’r cynnydd mewn golau ar ddechrau’r flwyddyn newydd. Mae hefyd yn arwyddo lansiad archwiliad pellach i’r cysylltiad cynhenid rhwng geometreg a’r broses o glytwaith darniog. Defnyddiwyd dillad wedi’u hailbwrpasu, gweddillion ffabrig, a gasglwyd a’u rhoi wrth greu’r ddau ddarn.

MA Ffotograffiaeth
A Fragile Container
Mae A Fragile Container yn archwilio realiti diferllyd, ansefydlog y corff benywaidd - ei rwygiadau, trothwyon a’i gnawd amrwd. Yn aml wedi’i leoli fel yr un dirmygedig a’r Arall, mae’r corff benywaidd yn ganolog i’r ymchwiliad. Gan dynnu ar ymchwil i ffigurau cwyr meddygol hanesyddol o anatomeg benywaidd (megis y dduwies Gwener anatomegol), mae’r gwaith yn ymchwilio i sut mae’r ffurfiau cerfluniol hyn wedi llunio canfyddiadau diwylliannol o ryw, chwant a dirywiad. Wedi’i lywio gan ddamcaniaeth Julia Kristeva o ddirmygiad, mae A Fragile Container yn cyfleu corff sydd heb breswylwyr bellach, corff sy’n gollwng ac sy’n bygwth y symbolaidd. O fewn y corff hwn y mae arswyd, chwant ac agosatrwydd yn cydblethu. Mae theori Luce Irigaray o anwesiad yn llywio ymagwedd at gyffwrdd yn ystum perthynol, anhysbys sy’n gwrthsefyll niwed – mae’r anwesiad yn dyner ac yn dreisgar, yn datglymu’r cnawd ag awydd gwyrdröedig a diwrthwynebiad. O fewn y tir organig hwn, mae chwant a dirywiad yn cymysgu, gan ansefydlogi hunaniaethau sefydlog a datgelu pŵer anferthol y corff benywaidd dirmygedig.
thread, bare
flesh
hand placed,
one on hip
other on face,
pulling all of herself
out from her navel
life
umbilical cord
returning

MA Tecstilau
Mae’r cwilt hwn yn fyfyrdod ar etifeddiaeth, colled, a gwytnwch menywod. Mae un ochr, achau wedi’u hargraffu’n ddigidol, yn mapio fy llinach - un sy’n gorffen gyda mi - oherwydd salwch cronig. Wrth i mi olrhain fy hynafiaid, darganfûm hanes crefft: ffeltwyr gwlân, melinwyr, torwyr gwydr, gwneuthurwyr offer. Eto, roedd llafur y menywod yn aml yn anweledig, wedi’i gofnodi yn unig yn “dyletswyddau domestig di-dâl” neu wedi’u hepgor yn gyfan gwbl. Sbardunodd hyn fy awydd i anrhydeddu eu presenoldeb trwy decstilau – cyfrwng sy’n hanesyddol gysylltiedig â gwaith menywod. Mae’r ochr gefn, cianoteip o les a llwyau caru Cymreig, yn troi’n weithred o deyrnged. Mae llwyau cariad, symbolau o ddefosiwn a gofal, yn fframio enwau brodwaith y menywod sydd wedi fy nghodi i, gan fy nghefnogi pan nad oeddwn yn gallu fy nghynnal fy hun. Mae eu cryfder, fel y les cywrain, yn rhan o wead fy mywyd. Trwy haenu crefft, hanes a gwrthsafiad, mae’r cwilt hwn yn adennill naratifau menywod anweledig, gan honni bod eu gwaith, eu cariad, a’u hetifeddiaeth yn parhau.

MA Gwydr
Mae fy ngwaith yn archwilio ffyrdd o fynegi teimladau trawmatig cymhleth mewn gwydr a thecstilau. Mae’n sianel ar gyfer delio â’r hunllefau a’r ôl-fflachiau y mae trawma yn eu datgelu. Mae’r gwaith yn ymgorffori elfennau synhwyraidd o gyffwrdd, teimlad a gwead i archwilio trawma. Rwy’n lliwio gwlân â llaw mewn lliwiau corfforol ac wedyn yn defnyddio’r gwlân hwnnw i wnïo â llaw linellau o farddoniaeth rwy’n eu hysgrifennu ar ffabrig. Trwy wnïo a thrin ffabrigau, mae’r strwythurau yn adleisio ffurfiau ffisegol wrth amgodio’r farddoniaeth. Mae cyfieithu deunyddiau hydwyth i wydr, ffurf solet, yn cuddio’r ysgrifennu wrth greu tryloywder. Mae’r emosiynau wedi eu dal yn y gwydr – eiliad mewn amser.

MA Dylunio Cynnyrch
Sustaining Change
Mae Sustaining Change: Integrating Communication, Data, and Psychology for a Greener Future yn gyfres o bapurau sy’n archwilio cynaliadwyedd a’n perthynas ag ef, yn ddefnyddwyr ac yn weithgynhyrchwyr a dylunwyr. Mae’r papurau yn y gyfres hon wedi’u cynllunio i adfyfyrio ar y gwahanol ffyrdd y gallwn ni ryngweithio â chynaliadwyedd yn ôl tri maes gwahanol. Mae’r gweithiau yn y gyfres hon yn cynnig golwg ar y defnydd blaenorol o gynaliadwyedd, yn ogystal â’r sefyllfa bresennol a’r hyn y gallwn ei wneud yn y dyfodol i’w wella. Mae’r papurau’n myfyrio ar sut y gellir defnyddio cyfathrebu, data a seicoleg i alluogi llywodraethau, dylunwyr a defnyddwyr i weithio gyda’i gilydd i greu dyfodol mwy cynaliadwy a chynyddu ein hymwybyddiaeth amgylcheddol a’n heffaith amgylcheddol gadarnhaol.

MA Ffotograffiaeth
Escapism
“A tendency to seek distraction and relief from unpleasant realities, especially by seeking entertainment or engaging in fantasy” (Oxford English Dictionary)
Mae Escapism yn myfyrio ar brofiad plentyndod wrth dyfu i fyny gyda thad camdriniol mewn lle nad oedd bob amser yn cynnig y diogelwch sy’n gysylltiedig â chartref. Yn hytrach, darganfuwyd diogelwch mewn diangfeydd, lleoliadau penodol a oedd, am eiliad, yn gwneud i bopeth arall ddiflannu. Mae’r gwaith yn edrych eto ar y lleoedd hynny, a thrwy archwilio prosesau cyfryngau cymysg a ffabrig, yn anelu at gyfleu rhai teimladau ac atgofion cysylltiedig. Mae lloches cartref yn ymgorffori’r cysur a’r cynhesrwydd a gynigir gan y gofod trwy ddefnyddio ffabrig cysurus. Mae’r cartref a wnaeth yr artist iddi hi ei hun, y delweddau sy’n adlewyrchu dechrau ei thaith, yn ein gwahodd ni i ddianc i’r gofod gyda hi. Mae’r llyfr sy’n cyd-fynd yn cynrychioli un o nifer o archwiliadau Nia o’r gofod, gan geisio cerdded yn ôl troed ei hunan iau wrth iddi fynd yn ôl i leoliadau a ddaeth â’r cysur a’r rhyfeddod mwyaf iddi.

MA Gwydr
Many Hands Make Light Work, by et al.
Mae’r gwaith hwn yn archwilio patrwm, materoldeb ac ystyr trwy fotiff llinell, wrth iddo lifo rhwng clytwaith o brofiad, gwrthrychau, delweddau a thestun, gan weithio gyda brethyn, gwydr, fideo a golau i ffurfio gosodiad ymdrochol yn nhwll grisiau’r adeilad. Yn dilyn salwch sydyn yn ystod y pandemig a materion symudedd dilynol, mae ing y lle archeteipaidd, pensaernïol hwn wedi ei ddyrchafu mewn cydnabyddiaeth o’i anhygyrchedd a’i gyfyngiadau i ddefnyddiwr cadair olwyn. Nod y gosodiad yw adlewyrchu grymoedd cynhyrchu sy’n gweithredu ar fateroldeb corff yr artist a’r patrwm (neu’r amgodiad) o anabledd ar arysgrifennir arno. Nid oes unrhyw beth yn wirioneddol gyfartal, mae pawb yn wahanol - fel y mae cyrff ein sefydliadau a’n gweithiau celf - mae’r gwaith hwn yn rhoi parch i ymgorfforiad cymhleth wrth ofyn i’r gynulleidfa fyfyrio ar y ffyrdd cyffredin a anwybyddir, y gwrthodir mynediad i gyrff anabl, at addysg a gwybodaeth ledled y DU.

MA Tecstilau
Er Cộf Annwyl
Ar flaen y gad yn yr ymarfer hwn, mae ystyriaeth i weithio yn gynaliadwy gyda thecstilau wedi’i gymhwyso. Mae Er Cof Annwyl yn gorff o waith sy’n nodi hunaniaeth bersonol ag arferion teuluol mewn tecstilau. Archwiliwyd traddodiadau ethnograffig sy’n ymwneud â deunyddiau sy’n arferol i Ddiwydiant Gwlân Cymru: cnu, nyddu, gwlân, edau. Trwy ymchwilio i ddulliau brodorol o wneud tecstilau, mae’r gwaith a gyflwynir ar ffurf cwiltiau bach, yn ennyn atgof o fywyd yn y gorffennol o amgylch diwydiant bythynnod hynafiaid, Melin Llech, Bannau Brycheiniog, sy’n adfail erbyn hyn. Mae’r delweddau a gyflwynwyd yn dal thema hiraeth sy’n rhoi teyrnged i aelodau’r teulu nad ydynt bellach yn bresennol.

MA Celfyddyd Gain
REFLECTIONS (I)(O)N (O)F WATER
Yn y casgliad hwn, rwyf wedi archwilio nodweddion ffisegol a symbolaidd adlewyrchiad a hylifedd yr elfen fwyaf hanfodol ar gyfer pob ffurf ar fywyd, sef Dŵr. Mae’n wahoddiad i’r gynulleidfa adfyfyrio ar ddeuoliaeth ac arucheledd dŵr, sy’n ategu bywyd ac eto’n ddinistriol, yn tawelu ac eto’n bwerus, yn ogystal â’i harddwch a’n cysylltiad isymwybodol â’r grym bywyd pwerus hwn. Mae’r gwaith yn ystyried Dŵr yn gyfrwng ac yn wrthrych y gwaith celf hwn. Yn doddydd cyffredinol, mae dŵr yn toddi rhwymwyr a phigmentau i greu paent (y cyfrwng) sy’n ymgorffori ei briodweddau hylifedd a symudiad. Rwyf wedi arbrofi gyda phaent ar wydr trwy ludwaith o deils, gan drin yr arwyneb trwy brosesau o wneud marciau, arllwys paent, ffritio a phrintio sgrin i ddatgelu rhyngweithio’r golau oddi ar arwynebau adlewyrchol, ac fel y gwrthrych trwy gyfres o baentiadau haniaethol o raeadrau a delweddau adlewyrchedig i gyfleu egni, ysbrydolrwydd a chysylltiadau. Mae REFLECTIONS yn annog rhywun i adfyfyrio ar fregusrwydd dŵr - yn union fel y gall un diferyn o ddŵr achosi crychdonnau, felly hefyd gall un weithred unigol ennyn newid.

MA Celfyddyd Gain
Meaning Deferred
Mae amser mecanyddol ac amser real yn pendilio, mae lle cyfarwydd yn dod yn amserol haniaethol, po fwyaf rwy’n ei ddysgu y lleiaf i gyd rwy’n ei wybod, mae ystyr wedi ei ohirio. Mae fy ymchwil wedi dod â mi yn ôl i’r 6 erw o dir fferm ôl-amaethyddol, ôl-ddiwydiannol sy’n aros yn fy nheulu. Mae’n dirwedd sydd â naratif. Crafwch y pridd uchaf yn ôl a byddwch yn gweld gweddillion y gorffennol diwydiannol, y mae ei gronoleg wedi ei wneud yn unffurf gan dreigl amser, trwy’r eithin, y danadl, y bedw a’r derw sydd wedi meddiannu’r ardal erbyn hyn. Nid yw dealltwriaeth linol o’i hanes yn bosib erbyn hyn. Adfeddiannu deunyddiau yn fwy cyffredin sy’n gysylltiedig â diwydiant a’u gwyrdroi i gynrychioli’r organig a’r amharhaol, cyflwyna Meaning Deferred y berthynas fregus hon rhwng yr organig a’r anorganig, amser a byrder mater. Mae’r gwaith wedi’i greu mewn cyflwr o entropi uchel, mae deunyddiau yn cyfuno, yn gwrthsefyll, yn llifo ac yn dadhydradu, gan greu wyneb llawn tensiwn a bregusrwydd. Mae’r broses yn cofnodi egni ac amser, yr hyn sydd dros ben yw olion anadweithiol gweithgarwch, sef arteffact amserol.

MA Ffotograffiaeth
Mae’r prosiect hwn yn defnyddio ffotograffiaeth ac argraffu 3D i archwilio’r pwll glo lleol yng Nghraig Cefn Parc. Mae’r prosiect hwn hefyd yn defnyddio haenau i gynrychioli cylch bywyd organig a diwydianiaeth. Mae’r haenau hefyd yn gadael i’r gynulleidfa weld gwahanol agweddau ar y prosiect yn dibynnu ar yr haen y maent yn canolbwyntio arni. Trwy ganolbwyntio ar wrthrychau, yn benodol y madarch unigryw a phrin sy’n tyfu yng nghysgod y pwll glo, mae’r prosiect hwn yn archwilio effaith y pyllau ar dirwedd ffisegol a throsiadol yr ardal. Un o’r prif ddylanwadau ar fy ymarfer yw Mika Rottenberg a hiraeth a thirwedd yw’r prif themâu a’r damcaniaethau.
