Graddedig yn meithrin cenhedlaeth newydd trwy addysg ysgol goedwig
Ddydd Mawrth 15 Gorffennaf 2025, mae’r arweinydd ysgol goedwig a’r entrepreneur Maria D’Angelo yn graddio o PCYDDS am yr eildro, gan gwblhau TAR mewn Addysg Gynradd. Mae hyn yn dilyn ei BA cynharach mewn Addysg a Gofal Blynyddoedd Cynnar o gampws y brifysgol yng Nghaerfyrddin.
Maria yw sylfaenydd , gwasanaeth addysg awyr agored dwyieithog ym Mrynaman. Mae’n cynnal sesiynau mewn coetir lleol a mannau cymunedol, tra hefyd yn cynnig rhaglen symudol sy’n dod â phrofiadau ysgol goedwig i ysgolion ledled de Cymru.
Dros y flwyddyn ddiwethaf, mae Maria wedi cydbwyso astudio’n llawn-amser a lleoliadau gyda magu tri o blant, addysgu yng Ngardd Fotaneg Genedlaethol Cymru, a thyfu ei hysgol goedwig yn fenter gymdeithasol ffyniannus.
Dywedodd Maria: “Yn ystod fy ngradd gyntaf mewn Addysg Blynyddoedd Cynnar – astudiwyd yn hyblyg gyda’r nos – dechreuais i wir gredu ynof fi fy hun.
“Roeddwn i wastad wedi mwynhau bod yn yr awyr agored, ond yn ystod y cwrs, cwblheais Wobr John Muir - cwrs â thystysgrif sy’n canolbwyntio ar ddysgu yn yr awyr agored a chynaliadwyedd - a helpodd hyn i ddyfnhau fy nealltwriaeth o rôl y byd naturiol mewn addysg. Dyna pryd y dechreuais i sylweddoli fy mod i eisiau newid wyneb addysg.”
Sbardunwyd ei thaith entrepreneuraidd gan fodwl Entrepreneuriaeth, lle cafodd y syniad o “fag ysgol goedwig” cludadwy - datrysiad i fynd gyda chi sy’n llawn adnoddau i annog mwy o ddysgu yn yr awyr agored mewn ysgolion.
Dywedodd Maria: “Roeddwn i’n cyflenwi mewn ysgol, ac roeddwn i eisiau mynd â’r plant y tu allan. Ond nid oedd unrhyw adnoddau na phecynnau gweithgareddau. Felly dyluniais fag gyda gweithgareddau, cynlluniau gwersi, a phopeth y byddai ei angen arnoch chi i fynd y tu allan a dechrau dysgu. Dyna pryd y dechreuais i ystyried ymhellach, gan feddwl, pam rhoi’r gorau iddi ar fag yn unig?”
Fe’i harweiniwyd gan y syniad hwn i gymhwyso fel arweinydd ysgol goedwig gyda Cambium Sustainable a lansio Cyfeillion y Goedwig ym mis Gorffennaf 2024.
Mae’r ysgol bellach yn gweithio gyda phlant 3½ i 12 oed, gan gynnwys y rhai sydd ag ADHD ac awtistiaeth, gan gynnig sesiynau cynhwysol o bartneriaethau ysgol i glybiau gwyliau a chyfleoedd gwirfoddoli.
Mae Maria yn credu’n gryf yn hygyrchedd a chynhwysiant dysgu yn yr awyr agored.
Dywedodd: “Pan fydd gennych yr ethos hwn, trwy chwarae, does dim rhwystr iaith. Dyna ogoniant y peth. Mae’n meithrin creadigrwydd, gwytnwch, sgiliau cymdeithasol, a hyder. Mae plant yn ffynnu ym myd natur, lle maen nhw’n rhydd i archwilio a dysgu mewn ffyrdd na ellir eu hail-greu yn yr ystafell ddosbarth.”
Yn gynharach eleni, derbyniodd Cyfeillion y Goedwig arolygiad disglair gan Arolygiaeth Gofal Cymru, gan raddio’r ddarpariaeth yn “Rhagorol” mewn meysydd allweddol.
Dywedodd Maria: “Yn ddiweddar, cawsom adroddiad arolygu gwych lle cawsom ein graddio’n ‘Rhagorol’ mewn meysydd fel lles, yr amgylchedd, a gofal a datblygiad.
“Roedd yr adroddiad yn tynnu sylw at sut mae plant yn ffynnu yn yr awyr agored, gan ddilyn eu diddordebau eu hunain mewn gofod diogel, cyfoethog. Roedd hefyd yn canmol angerdd ac ymroddiad gwirioneddol ein tîm - gan nodi sut mae staff yn garedig, yn wybodus, ac yn creu amgylchedd meithringar, sydd o dan arweiniad plant. Rydyn ni mor falch o’r gydnabyddiaeth.”
Wrth iddi raddio o’i chwrs TAR, mae Maria eisoes yn bwriadu ehangu’r hyn sydd gan yr ysgol i’w gynnig - gan gynnwys dysgu strwythuredig i ddisgyblion sy’n cael eu haddysgu gartref, partneriaethau dyfnach gydag ysgolion lleol, a darpariaeth ychwanegol yn ystod gwyliau.
Dywedodd: “Mae PCYDDS wedi rhoi mwy na gradd i mi. Mae wedi rhoi uchelgais i mi, hyder ynof fi fy hun, a’r dewrder i feddwl yn wreiddiol. Yn fwy na hynny, mae wedi rhoi cyfle i mi i wneud fy nheulu yn falch.”
Mae hi hefyd yn dweud bod cefnogaeth barhaus y brifysgol wedi cael dylanwad ar ei llwyddiant. Meddai Maria:
“Mae’r gefnogaeth rydw i wedi’i derbyn gan y brifysgol trwy gydol fy nwy radd wedi bod yn allweddol yn fy nhaith academaidd ac entrepreneuraidd. Mae’r dull ymarferol, yn y byd go iawn o ddysgu, ynghyd â’r gymuned agos wedi rhoi sylfaen gadarn i mi i ddilyn fy nghwrs TAR a pharhau i dyfu fy musnes.
“Mae gen i nifer fawr o bobl sy’n fy helpu - o’r tîm Cyn-fyfyrwyr a’r tîm Menter i’r staff addysgu. Rydych chi bob amser yn rhan o deulu PCYDDS. Yn gynharach eleni, fe wnes i hyd yn oed sicrhau grant gan dîm Menter PCYDDS i ariannu ‘Gorsaf Ymchwilio’ - ardal wyddoniaeth gludadwy sydd â microsgop digidol, pecynnau dipio mewn pyllau, ac offer eraill i ysbrydoli plant trwy archwilio ym myd natur - roedden nhw wrth eu boddau!”
Nawr, mae hi’n awyddus i rannu’r hyn y mae hi wedi’i ddysgu gyda’r genhedlaeth nesaf o athrawon.
“Byddwn i wrth fy modd i gael ymweliad gan fyfyrwyr PCYDDS. Mae gweld plant yn ffynnu yn yr awyr agored yn newid y ffordd rydych chi’n meddwl am addysgu.”
Dyma gipolwg ar yr anturiaethau sy’n digwydd yn
Gwybodaeth Bellach
Mared Anthony
Swyddog Cyfathrebu a Chysylltiadau Cyhoeddus: Cysylltiadau Cyn-fyfyrwyr
Cyfathrebu Corfforaethol a Chysylltiadau Cyhoeddus
E-bost: mared.anthony@pcydds.ac.uk
ô:&Բ;+447482256996